سندروم لاندو کلفنر (LKS) نوعی اختلال نادر در کودکان است که به آن زبان پریشی اکتسابی ناشی از صرع نیز گفته می شود. این اختلال با نقص در درک زبان (آگنوزیای کلامی-شنوایی) و بیان کلامی (آفازی) همراه است. تشخیص این سندروم با بررسی الکتروانسفالوگرافی (EEG) بیماران در هنگام خواب و تشنج های بالینی مشخص می شود.
گفتاردرمانی با تکیه بر درمان های درکی گفتاری-شنیداری نقش بسیار مهمی در بهبود این بیماران ایفاء می کند. پس می توان گفت که گفتاردرمانی در این سندروم یک امر ضروری است. درمان اختلال لاندو کلفنر الزامی است اما این سندرم معمولاً تهدید کننده زندگی نیست. البته می تواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی بگذارد. مگر این که بلافاصله بعد از بروز علائم نسبت به درمان آن اقدام شود.
در این مقاله در مورد لاندو کلفنر بیشتر می دانیم و و به وظایف گفتاردرمانگر و نقش گفتاردرمانی در کنترل این اختلال می پردازیم. همچنین مرکز گفتاردرمانی شرق تهران را که آماده ارائه خدماتی از جمله ارزیابی، درمان و پیگیری وضعیت کودکان مبتلا به این سندروم است را معرفی می کنیم. با ما همراه بمانید.
سندروم لاندو کلفنر چیست؟
(Landau-Kleffner Syndrome یا LKS) سندروم لاندو کلفنر، همان طور که گفتیم؛ یک بیماری نادر است و کودکان را در رده سنی ۳ تا ۷ سال درگیر می کند. این اختلال عصبی با از دست دادن به تدریج توانایی زبان و گفتار (آفازی اکتسابی) و فعالیت های تشنجی در مغز مشخص می گردد.
کودکان مبتلا به این سندرم، می توانستند به راحتی صحبت کنند و همچنین درک درستی هم از زبان داشتند اما کم کم این مهارت ها را از دست می دهند. یکی از مهم ترین نشانه های این بیماری، مشاهده وضعیت تشنج در نوار مغزی (EEG) است.
خوب است بدانید، نیمکره چپ مغز مسئول پردازش زبان و ارتباطات گفتاری است. اگر این قسمت آسیب ببیند، نواحی که در تولید و درک زبان نق دارند هم دچار آسیب می شوند. نواحی خاصی که نقشی اساسی در تولید و درک زبان دارند عبارتند از:
ورنیکهدر لوب تمپورال نیمکره چپ که مسئول درک زبان و پردازش معنای کلمات است. آسیب به این منطقه موجب بروز مشکلاتی در فهمیدن کلمات و جملات می شود. به این ترتیب کودک قادر به درک یا تفسیر صحیح کلمات و جملات نخواهد بود.
بروکا در قسمت پیشانی و در نیمکره چپ قرار دارد و مسئول تولید گفتار و سخنرانی است. آسیب به این ناحیه منجر به مشکل در تولید کلمات و جملات می شود؛ حتی اگر توانایی در درک زبان باقی مانده باشد.
به این ترتیب متوجه می شویم که سندروم لاندو کلفنر به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیک و نورولوژیکی رخ می دهد. اگر این اختلال به موقع تشخیص داده شود با استفاده از روش های درمانی مختلف می توان به حل مشکل کودک کمک نمود. بدیهی است، شدت و پیشرفت این بیماری در هر کودکی متفاوت است.
علائم و نشانه های لاندو کلفنر
قبل از این که به نشانه های سندروم لاندو کلفنر بپردازیم؛ این نکته را یادآور می شویم که بین کودکان اوتیسم و کودکانی که به لاندو کلفنر مبتلا هستند تفاوت هایی مشاهده می شود. در LKS کودکان به مرور و تدریجی توانایی گفتاری و زبانی و تعاملات اجتماعی خود را از دست می دهند. اما در کودکان اوتیسم از ابتدا این علائم قابل مشاهده هستند.
در حقیقت، اوتیسم، اختلالی عصبی – رشدی است که بر اثر عوامل محیطی و ژنتیکی رخ می دهد، اما LKS را اختلالی عصبی می دانند که علت آن هنوز مشخص نیست. در این بیماران فعالیت تشنجی در مغز دیده می شود و از دست دادن زبان از ویژگی های مهم آن است.
علائم سندروم لاندو کلفنر
- به دلیل از دست دادن مهارت های زبانی، کودک منزوی شده است.
- پرخاشگری یا تحریک پذیری بیش از اندازه کودک.
- مشکل در درک زبان، به این معنی که کودک در فهمیدن کلمات یا جملات مشکل دارد.
- کودک دچار کم شنوایی یا ناشنوایی شده باشد. توجه داشته باشید که مشکل اصلی در پردازش زبان است و شنوایی واقعی مشکلی ندارد.
- داشتن حملات صرع؛ البته این علامت در همه بیماران دیده نمی شود.
- کودکانی که قبلاً به طور عادی صحبت می کردند و کم کم توانایی خود در صحبت کردن را از دست می دهند.
- فعالیت های تشنجی که در نوار مغزی مشاهده می شود. این فعالیت، بخصوص در خواب دیده می شود.
روش های درمانی این سندروم
بهترین روش های درمانی توسط متخصص اطفال با بررسی علائم و وضعیت کودک انتخاب می شوند. پس در صورتی که هر یک از علائمی که در بالا به آن ها اشاره کردیم را مشاهده کردید، بایستی سریع برای درمان اقدام نمایید. روش های درمانی برای سندروم لاندو کلفنر عبارتند از:
در صورتی که در کودک هر کدام از علائم بالا را مشاهده کردید باید سریعا برای درمان اقدام کنید. متخصص اطفال با بررسی علائم و وضعیت کودک بهترین راه درمانی را انتخاب می نماید. روش های درمانی سندروم لاندو کلفنر عبارتند از:
استروئیدها و داروهای ضد تشنج
کودکان در سنین ۳ تا ۹ سالگی در معرض درگیری با این اختلال قرار دارند. روش درمانی استاندارد با داروهای ضد صرع، به ویژه داروهای مهار کننده مانند دیوالپروکس، اتوسوکسیمید، لویتیراستام و بنزودیازپین ها آغاز می شود. برخی از پزشکان استفاده ترکیبی از کورتیکواستروئیدها و بنزودیازپین ها را پیشنهاد داده اند. داروهای ضد صرع دیگر که ممکن است مفید باشند، شامل لاموتریژین و فلبامات هستند.
توجه داشته باشید که استروئیدهای ضد التهابی مانند پردنیزولون و دگزامتازون برای التهاب مغزی که منجر به بروز این مشکل شده است کاربرد دارند. درمان با استروئیدها می تواند در برخی از کودکان منجر به بهبود درک و تولید زبان و همچنین کاهش برخی علائم رفتاری و شناختی شود. البته لازم است بدانید که این درمان ها به نظارت دقیق متخصص نیاز دارند. چون داروهای ضد تشنج و استروئیدها حتماً بایستی با دوز مناسب و متناسب با وضعیت بیمار تنظیم شوند. درمان دارویی اهمیت زیادی در مراحل اولیه بیماری دارد و از پیشرفت آن جلوگیری می کند.
از طرف دیگر، برای بیماران مبتلا به سندروم لاندا کلفنر، درمان دارویی صرفاً روشی برای کنترل صرع محسوب می شود. در واقع برای رسیدن به بهترین نتیجه ممکن یک رویکرد تیمی حمایتی لازم است. کودکان مبتلا به این بیماری برای برقراری مجدد برخی مهارت های ارتباطی به کمک نیاز دارند. اهمیت نقش گفتاردرمانی در اینجا مشخص می شود.
کاردرمانی و گفتاردرمانی
به یقین باید گفت، کاردرمانی و گفتاردرمانی دو روش بسیار مناسب برای رفع مشکلات زبانی و گفتاری هستند. در مرکز گفتاردرمانی کودکان شرق تهران تمریناتی مناسب سن کودک برای تقویت توانایی های تولید کلمات، درک گفتار و گفتاری کودک مبتلا به سندروم لاندو کلفنر ارائه می شود. این تمرینات برای هر کودک منحصر به فرد است و در طی درمان هم از ابزارها و نرم افزارهای درمانی به خوبی استفاده می کنند.
همجنین کاردرمانی کودکان سندرم لاندا کلفنر به بهبود مهارت های رفتاری و اجتماعی این کودکان کمک می کند. این کودکان که با اختلالات زبانی یا عصبی مواجه هستند با استفاده از این روش های درمانی طولانی مدت و تمریناتی که در خانه و در طی جلسات درمانی انجام می شوند، به تدریج بهبود می یابند.
تحریک مغزی در سندروم لاندو کلفنر
تحریک الکتریکی مسشتقیم ترانس کرانیال (tDCS) یا تحریک مغناطیس ترانس کرانیال (TMS) دو روشی هستند که به بهبود عملکرد نواحی آسیب دیده مغز کمک می کنند. در روش درمانی tDCS جریان الکترکی ضعیفی برا به نواحی خاصی از مغز ارسال می کنند. اما در روش TMS از میدان های مغناطیسی برای تحریک سلول های مغزی استفاده می کنند. هر دو روش غیر تهاجمی هستند و به متعادل کردن فعالیت الکتریکی مغز کمک می کنند.
جراحی مغز در سندروم لاندو کلفنر
در موارد شدید سندروم لاندو کلفنر که بیمار به درمان های رایج پاسخ نمی دهد؛ جراحی بهترین گزینه است. به عبارت دیگر زمانی که بیمار دچار تشنج های مداوم می شود و به درمان دارویی و گفتاردرمانی هم جواب نمی دهد، جراحی مغز صورت می گیرد. هدف از جراحی هم کاهش یا قطع فعالیت های غیر طبیعی در مغز است که باعث بروز تشنج های مکرر و آسیب به عملکردهای زبانی و شناختی مغز می شود. نوع جراحی هم به شدت فعالیت های غیر طبیعی و محل بروز آن در نوار مغزی بستگی دارد.
نقش گفتاردرمانی در کنترل سندروم کلفنر
در اینجا مجدداً تاکید می کنیم که یکی از موثرترین روش ها برای کمک به بیماران مبتلا به سندروم لاندو کلفنر، گفتار درمانی است. این روش درمانی به بهبود مهارت های زبانی ناشی از فعالیت های غیر طبیعی مغزی می انجامد. بیماران در این اختلال، گفتار و زبان خود را به تدریج از دست می دهد و گفتار درمان برای بازگرداندن این توانایی نقش مهمی ایفاء می کند.
کودکان مبتلا به این اختلال به یک برنامه ارتباطی جامع برای حمایت از آن ها در طول روز نیاز دارند. بنابراین گفتاردرمانگر در مرکز گفتاردرمانی شرق تهران برای هر کدام از موقعیت های روزمره کودک در خانه یا مدرسه، راهکارهای ارتباطی در نظر می گیرد. نکته مهم این است که آن ها باید پس از شروع علائم در سریع ترین زمان ممکن به گفتاردرمانی مراجعه کنند. این مراجعه می تواند به صورت مستقیم توسط والدین انجام بگیرد. همچنین ممکن است یک پزشک عمومی یا متخصص اطفال نیز کودک را به کلینیک گفتاردرمانی ارجاع دهد.
باید توجه داشت که برای کودکان مبتلا به سندروم لاندو کلفنردریافت مداخله فوری به دلیل امکان پسرفت زبان بسیار ضروری است. بنابراین هوشیاری والدین در تشخیص علائم اولیه و پیگیری درمان کودک در سریع ترین زمان، از اهمیت بالایی برخوردار است. همان طور که گفته شد، دریافت همزمان درمان دارویی و گفتاردرمانی می تواند بهترین نتیجه را در بهبود شرایط کودک حاصل کند. بنابراین این درمان ها مکمل هم هستند و بی توجهی به هرکدام از آن ها وضعیت کودک را تحت تاثیر قرار می دهد.
گفتاردرمانگر چه وظایفی دارد؟
در گفتاردرمانی از تمریناتی هدفمند استفاده می شود که می توانند این مشکلات را برطرف کنند. از جمله این تمرینات در گفتاردرمانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تمرین های شنیداری که به کودک کمک می کنند تا بهتر بتواند کلمات و جملات را شنیده و درک کند. برای این تمرینات، گفتار درمان از خواندن داستان، بازی های شنیداری و پخش موسیقی استفاده می کند.
تمرین های تقویت گفتار و تلفظ که کمک می کنند تا کودک بتواند صدا تولید کند و آن ها را به صورت درست تلفظ کند. این بازی ها و تکرار کلمات به تقویت گفتار و تلفظ کمک می کنند.
در برخی موارد که بیماری شدیدتر است و کودک قادر به تلفظ نیست، گفتاردرمانگر از زبان اشاره برای آموزش استفاده می کند. همچنین ممکن است از ابزارهای ارتباطی کمکی مانند تابلوهای تصویری یا دستگاه های دیجیتالی برای کمک به کودک در بیان نیازها و افکار او استفاده کند.
برای بهبود مهارت های ارتباطی در سندروم لاندو کلفنر، گفتاردرمانگر تمرین هایی را طراحی می کند که کودک را به تعامل با دیگران ترغیب می کند. این تمرینات شامل بازی های گروهی یا تمرین پرسش و پاسخ می شوند.
سایر وظایف گفتاردرمانگر در سندروم لاندو کلفنر
همچنین این کودکان نیاز به پشتیبانی از مهارت های ارتباطی عملکردی خود دارند. یعنی در برقراری ارتباط با اطرافیان نیاز به توانمند سازی دارند. پس لازم است ورودی هدفمندی در مورد مشکلات گفتاری و زبانی اکتسابی خود دریافت کنند. در این بیماران ممکن است توانایی مغز در پردازش اطلاعات دیداری کاملاً دست نخورده باقی بماند. این بدان معنی است که روش های ارتباطی تصویری معمولاً برای جبران مشکلاتی زبانی-گفتاری مناسب اند.
روش های تصویری می تواند شامل استفاده از تصاویر، نمادها، اشیا، علائم و زبان نوشتاری باشد. اگرچه، این روش های ارتباطی کودک مبتلا به سندروم لاندو کلفنر را ملزم به تفسیر زبان گفتاری نمی کند؛ اما آن ها را قادر می سازد تا به دانش زبانی خود دسترسی پیدا کنند. به این صورت می توانند با استفاده از روش های دیگر با دیگران ارتباط برقرار کنند.
همچنین برای کودکانی که به دلیل همین مشکلات زبانی دچار پرخاشگری یا اضطراب هستند، تمرینات آرام سازی مانند تنفس عمیق و یوگا طراحی می شوند تا انگیزه کودکان تقویت شود.
فراموش نکنید در کنار گفتاردرمانی، نقش والدین بسیار مهم است و برای این که کودکان به جلسات درمانی پاسخ مثبت دهند، نیاز است والدین کودکان برای حمایت از آنان تشویق شوند.
مرکز گفتاردرمانی در شرق تهران
کلینیک توانبخشی همراه یکی از مراکز گفتاردرمانی در شرق تهران است که خدمات تخصصی ویژه ای را در زمینه درمان اختلالات گفتاری، زبانی و صوتی ارائه می دهد. در این مرکز با به روزترین روش ها و تجهیزات به درمان مشکلاتی مانند تاخیر در رشد زبان، اختلالات زبان و گفتار، اختلالات بلع، مشکلات صوتی و لکنت زبان پرداخته می شود. همچنین متخصصان باتجربه برای درمان این مشکلات در این مرکز حضور دارند و برای هر بیمار برنامه درمانی متناسب با نیازها را به صورت اختصاصی تدوین می کنند.
در کلینیک توانبخشی همراه شرق تهران علاوه بر درمان اختلالات گفتاری در کودکان و بزرگسالان به بیماران مبتلا به سندروم لاندو کلفنر هم خدمات تخصصی داده می شود. در این کلینیک در محیطی آرام و حمایتی فرآیند درمان آسان تر و موثرتر و با احساس راحتی بیشتر صورت می گیرد. یک بار دیگر تاکید می کنیم که حضور والدین در روند درمان در این مرکز بسیار مهم است و به والدین هم آموزش هایی در جهت بهبود روند درمان داده می شود.
نتیجه گیری
درمان سندروم لاندو کلفنر لازم است چرا که این بیماری از جنبه های مختلفی بر کودکان تأثیر می گذارد. بنابراین قبل از انجام هر مداخله ای به یک ارزیابی جامع نیاز است. این ارزیابی باید زمینه های مختلفی از جمله گفتار، زبان و ارتباطات کودک را در بر بگیرد. متخصصین گفتاردرمانی شرق تهران پس از انجام ارزیابی دقیق، یک برنامه درمانی کاملاً شخصی را به فرد ارائه می کنند.
بدون دیدگاه