برای درمان لکنت زبان چه بخوریم و آیا اصولاً ارتباطی بین لکنت و تغذیه وجود دارد؟ هنوز شواهد علمی برای ارتباط بین لکنت و تغذیه در دست نیست. البته بحث در این زمینه در طی سال های اخیر بسیار گسترده تر شده است. همان طور که می دانیم، لکنت ارتباطی با زبان که یک عضو بدن است ندارد بلکه این اختلال به عملکرد مغز مربوط می شود. سعی کرده ایم که در این مقاله از منظر علمی و بر اساس تحقیقات به نقش تغذیه بر سلامت مغز و گفتار بپردازیم. در این مطلب غذاهای مفید و مضر را هم برای لکنت بررسی می کنیم. شاید این مطلب بتواند برای سوالات شما، پاسخی درخور داشته باشد. پس تا انتها همراه ما باشید.
لکنت چیست؟
لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که سبب می شود تا فرد در هنگام صحبت کردن بی اختیار برخی از صداها، هجاها یا کلمات را تکرار یا بیان آن ها قطع و طولانی کند. درحقیقت، وی می داند که چه چیزی می خواهد بگوید اما به سختی می تواند کلمات را بیان کند. این طور به نظر می رسد که کلمات گیر کرده اند یا بارها و بارها تکرار می شوند.
آن چه می دانیم این است که لکنت می تواند در هر سنی رخ دهد. اما لکنت در کودکان 2 تا 6 سال به دلیل ضربه مغزی، افسردگی، اضطراب و سایر مشکلات روانی حتی سوابق خانوادگی لکنت و مشکلات عصبی دیده می شود. تحقیقات نشان داده اند که خوشبختانه حدود 75 درصد از کودکان با گذشت زمان و طی روند تکامل بدن این دوران را پشت سر گذاشته و لکنت آن ها درمان می شود.
البته این نکته را فراموش نکنید که لکنت را نمی توان به طور کامل درمان کرد، اما چندین راهکار مانند گفتار درمانی، درمان های خانگی و دارو درمانی وجود دارد که می تواند به بهبود گفتار کمک کند.
تأثیر تغذیه بر سلامت مغز و گفتار
درمان های خانگی معمولاً با کمترین عوارض همراه بوده و می توان در اولین مرحله به سراغ آن ها رفت. گرچه تاکنون شواهدی دال بر این که رابطه ای بین لکنت و تغذیه وجود دارد به دست نیامده است، اما توصیه می کنیم کودکان خود را از غذای مقوی خاصی منع نکنید. همچنین اجازاه بدهید تا کودک مسیر طبیعی رشد را با استفاده از تمام مواد غذایی مفید طی کند. بهترین کار این است که والدین و مراقبین کودک، انرژی خود را بر روی اجرای تمرینات گفتار درمانی متمرکز کنند. البته مشکل لکنت، چون از مغز نشات می گیرد و مربوط به زبان نیست، برای تقویت مغز توصیه می شود از مواد غذایی که بر سلامت مغز و گفتار تاثیر دارند استفاده کنید.
غذاهای مناسب برای لکنت زبان
همان طور که گفتیم، تحقیقات نشان داده است که تغذیه بر عملکرد مغز و سلامت روان تاثیر می گذارد که هر دو برای برقراری ارتباط موثر مهم هستند. در این میان برخی از مواد غذایی بر فعالیت انتقال دهنده های عصبی، عملکرد شناختی و بهزیستی عاطفی می توانند تاثیر بگذارند. شاید یکی از دلایلی که بیشتر خانواده ها به دنبال ارتباط لکنت و مواد غذایی هستند،نوسان لکنت است. همین که نوسان های لکنت شروع می شود، افراد به دنبال یافتن دلایل هستند که اکثریت هم علت نوسان را با تغذیه خود مرتبط می دانند.
اینجا یادآوری می کنیم که لکنت یک اختلال چند فاکتوری است. یعنی برای شروع لکنت، برای مزمن شدن آن و برای تشدید آن عوامل متعددی لازم است. اگر در یک فرد ارتباطی قوی بین لکنت و تغذیه پیدا کردیم، طبیعتاً نمی توان آن را به همه تعمیم داد. بسیاری از والدین هم هستند که با وجود کنترل تغذیه، بهبودی دائمی و قطعی لکنت کودکشان دیده نشده است. در عین حال، در اینجا مواد مغذی و گروه های غذایی خاصی را که برای مغز و احتمالاً برای لکنت خوب است را بررسی می کنیم.
1- برای درمان لکنت زبان جه بخوریم، اسیدهای چرب امگا 3
اسیدهای چرب امگا 3 در ماهی چرب (مانند سالمون)، دانه کتان، گردو و دانه چیا برای سلامت مغز بسیار ضروری هستند. اسیدهای چرب به شکل پذیری سیناپسی کمک می کنند. در نتیجه می توانند عملکرد شناختی را با تعدیل التهاب و افزایش عملکرد انتقال دهنده های عصبی بهبود دهند. مکمل امگا 3 انتظار می رود بتواند اضطراب را کاهش و تنظیم عاطفی را بهبود بخشد. این موضوع می تواند برای کودکان و بزرگسالانی که لکنت دارند مفید باشد.
لازم به ذکر است، ارتباط بین اسیدهای چرب امگا 3 و بروز اختلالاتی مانند ADHD، تاخیر گفتار و تمرکز ضعیف را نشان داده است. این چربی های سالم برای رشد مغز بسیار مفید هستند. این مواد غذایی می توانند به مدیریت اختلالات گفتاری موثر باشد.
2- برای درمان لکنت زبان چه بخوریم و آنتی اکسیدان ها
آنتی اکسیدان ها در میوه ها و سبزیجاتی مانند سبزیجات با برگ های تیره، مرکبات و انواع توت ها یافت می شوند. آنتی اکسیدان ها برای مبارزه با استرس اکسیداتیو در مغز کمک می کنند. آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین C و E و همچنین ترکیباتی موجود در زردچوبه و چای سبز با کاهش اضطراب و بهبود عملکرد شناختی مرتبط هستند. همچنین مصرف منظم این غذاها به وضوح ذهنی و ثبات عاطفی کمک کرده و در نهایت هم به روانی گفتار کمک می کند.
3- برای درمان لکنت زبان چه بخوریم و آجیل و خشکبار
تمام مغزها مانند گردو، بادام هندی، بادام زمینی، فندق و بادام سرشار از ویتامین B6 و ویتامین ایی هستند. این مواد غذایی به عملکرد حرکتی در کودکانی که لکنت دارند کمک می کنند. این مواد غذایی همچنین به جهت داشتن آنتی اکسیدان، از آسیب سلولی محافظت می کنند. به عنوان نمونه گردو که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هم هست، ماده ای ارزشمند برای مغز، حافظه و توانایی تفکر است. این اسید چرب می تواند عملکردهای شناختی را هم تقویت کند.
به غیر از آجیل، دانه هایی مانند کتان، چیا، خربزه، کنجد و کدو تنبل نیز حاوی آنتی اکسیدان های قوی مانند ویتامین E هستند که از مغز در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کند. تخمه آفتابگردان بر خلق و خوی کلی و قدرت پردازش ذهنی تأثیر می گذارد و بنابراین به عنوان یک میان وعده تقویت کننده مغز در نظر گرفته می شود. دانه های کدو تنبل حاوی منیزیم، مس و روی بسیار بیشتری نسبت به سایر دانه ها هستند که به افزایش تمرکز و حافظه کمک می کند.
4- برای درمان لکنت زبان چه بخوریم و انواع دانه ها
به غیر از آجیل، انواع دانه ها مانند کنجد، کدو تنبل و دانه کتان هم دارای ویتامین E هستند که مغز را در برابر آسیب های رادیکال های آزاد محافظت می کنند. تخمه آفتابگردان هم بر قدرت پردازش تاثیر می گذارد و یک میان وعده عالی تقویت کننده مغز در نظر گرفته می شود. دانه های کدو تنیل هم حاوی مس و روی هستند که به افزایش تمرکز و حافظه کمک می کنند. مواد غذایی دیگر مانند خرما، عسل و انواع دمنوش مانند بادرنجبویه هم در این میان برای تقویت عملکرد مغز توصیه می شوند.
نقش ویتامینها و مواد معدنی در بهبود لکنت
در تحقیقاتی که برای این سوال که برای درمان لکنت زبان چه بخوریم، قبلاً هم اشاره کردیم که هیچ فکت علمی در مورد رژیم غذایی و لکنت وجود ندارد. اما طبق نتایج تحقیقاتی در سال 2017، عده ای بر این باور بودند که دلایل تجربی و نظری برای بررسی چگونگی تاثیر متابولیسم مس در مغز برای درمان لکنت وجود دارد. اما به هر حال در پایان نتایج آنلاین مشاهده شد که هیچ اثر قابل تشخیصی از مس یا تیامین بر فراوانی و شدت لکنت شرکت کنندگان وجود نداشته است.
از طرف دیگر، مواد معدنی مانند منیزیم و کلسیم برای انتقال اعصاب و عملکرد عضلات، از جمله عضلاتی که در گفتار درگیر هستند بسیار مهم هستند. بهتر است از مواد غذایی متنوع به همراه سبزیجات برگ دار، میوه جاتی که سرشار از انواع ویتامین هستند، لبنیات، آجیل ها و دانه ها را در رژیم غذایی کسانی که لکنت زبان دارند، استفاده کنیم. مصرف منیزیم هم که کاهش اضطراب کمک می کند.
بعلاوه، تعدادی هم بیان می کنند که چون اضطراب و استرس عامل ایجاد لکنت نیستند، پس دلیلی ندارد که مواد معدنی یا اسیدهای آمینه را بیش از حد در رژیم غذایی کسانی که لکنت دارند، بگنجانیم. از طرف دیگر مدیتیشن، ذهن آگاهی و یوگا برای درمان لکنت بسیار عالی هستند و می توانند اضطراب را هم تسکین دهند.
کمبود کدام ویتامین باعث لکنت زبان میشود
ویتامین های گروه B و بخصوص ویتامین های B12 و B6 نقش بسیار حیاتی در عملکرد عصبی دارند.آنها سنتز انتقال دهنده های عصبی مانند دوپامین و سروتونیم را آسان می کنند که برای تنظیم خلق و خو و عملکرد شناختی اهمیت ویژه ای دارند. غذاهایی که غنی از ویتامین B هستند عبارتند از: تخم مرغ، گوشت، غلات کامل، سبزیجات سبز برگ و حبوبات. این رژیم غذایی سرشار از انواع ویتامین ها به افراد در مدیریت سطوح اضطراب کمک می کند.
نکته دیگری که در اینجا به آن اشاره می کنیم، اهمیت آبرسانی بر عملکرد مغز است که در روانی گفتار تاثیر دارد. کم آبی منجر به احساس خستگی و اضطراب می شود که این خود می تواند لکنت زبان را تشدید کند. نوشیدن آب کافی و مصرف غذاهایی غنی از آب مانند میوه ها و سبزیجات، باید در برنامه غذایی با هدف حمایت از گفتار گنجانده شود. البته تکرار می کنیم که مدرک مستقیمی وجود ندارد که تایید کند رژیم غذایی بر لکنت تاثیر دارد. با این حال در نظر داشته باشید که لکنت یک اختلال چند عاملی است.
مرکز گفتاردرمانی در شرق تهران
شاید شما از آن دسته افرادی باشید که در صورت مشاهده لکنت به پزشک مراجعه کنید. البته که این مسئله در مورد کودکان اهمیت بیشتری پیدا می کند. یعنی درمان به موقع می تواند تسریع روند بهبودی را رقم بزند. حالا برای درمان لکنت زبان چه بخوریم و درمان های خانگی در کنار موارد دیگر می تواند موثر واقع شود. بهتر است از ایمن بودن همه راهکارهای گفته شده و به ویژه برای استفاده از انواع داروی گیاهی اطمینان حاصل کنید. اما در این جا یک بار دیگر متذکر می شویم که راهکار اصلی درمان لکنت زبان را گفتار درمانی می دانیم.
مرکز گفتار درمانی شرق تهران، با کادری مجرب و راهکارهای به روز به کودکان و بزرگسالانی که با تاخیر گفتار و لکنت زبان مواجه هستند، فعالیت می کند. برای دریافت اطلاعات در خصوص مشاوره های تخصصی، راهکارهای درمانی و توصیه های تمرینی در منزل یا در جلساتی که در مرکز درمانی همراه برگزار می شود، با شماره های تلفن مرکز توانبخشی همراه یا وب سایت اقدام نمایید. شما می توانید از درمانگر بپرسید که برای درمان لکنت زبان چه بخوریم و پاسخ علمی و منطقی را دریافت کنید.
نکته آخر
در این مقاله ما به سوال برای درمان لکنت زبان چه بخوریم و نتایج تحقیقات در این زمینه پرداختیم. گفتیم که هنوز تحقیقات ثابت شده ای وجود ندارد که ارتباط مستقیم بین سیستم تغذیه و درمان لکنت را تایید و اثبات کند. همچنین مواد غذایی که برای درمان مغز که منشاء اصلی لکنت است را هم معرفی کردیم. شاید شما هم تجربیاتی در این زمینه داشته اید که می توانید در بخش نظرات آن ها را مطرح کن نمایید.
بدون دیدگاه