دیستروفی چیست؟ این بیماری عضلانی از دسته بیماری های ارثی و پیش رونده است که با ضعف و تحلیل رفتن تدریجی عضلات اسکلتی شناخته می شود. اگرچه این اختلال ها انواع مختلفی دارند اما دوشن و بکر از مهم ترین و شناخته شده ترین آن ها هستند. این دو نوع، عمدتاً در کودکان پسر دیده می شوند و نیازمند مراقبت و توانبخشی تخصصی اند.
برای مدیریت دیستروفی عضلانی، کاردرمانی یکی از ستون های اصصلی است. کاردرمانی با رویکردی علمی و با هدف حفظ عملکرد حرکتی، پیشگیری از کوتاهی عضلات و در نهایت افزایش استقلال فردی به فرد بیمار کمک می کند. در این مقاله با دقت و بر پایه اطلاعات معتبر به سوال دیستروفی چیست؟ پاسخ می دهیم و تفاوت دوشن و بکر و نقش کاردرمانی تخصصی در مرکز شرق تهران را به طور جامع بررسی می کنیم تا مسیر آگاهی و انتخاب خدمات مناسب برای شما روشن تر شود.
دیستروفی عضلانی چیست؟
دیستروفی عضلانی (Muscular Dystrophy) به گروهی از بیماری های ژنتیکی و ارثی گفته می شود که می توانند منجر به ضعف پیشرونده و تحلیل تدریجی عضلات اسکلتی شوند. در این بیماری ها، به دلیل نقص در ژن هایی که ساخت پروتئین های ضروری برای سلامت عضلات را برعهده دارند، فیبرهای عضلانی به تدریج تخریب شده و جای آن ها با بافت چربی یا بافت فیبروز پر می شود. نتیجه این فرآیند هم کاهش قدرت و عملکرد عضله است.
تعریف دیستروفی و علتهای بروز آن (ژنتیکی و ارثی)
در پاسخ به سوال دیستروفی چیست؟ همان طور که در بخش قبل اشاره کردیم،؛ این بیماری به گروهی از بیماری های ارثی گفته می شود که با ضعف و تحلیل رفتن ماهیچه ها ی اندارم ها مانند پاها و دست ها، صورت، شانه ها، باسن، گردن، قلب و دیافراگم مشخص می شوند. علت اصلی این اختلال ها نقایص ژنتیکی هستند. این نقص ها می توانند:
- به صورت جهش جدید رخ بدهند. یعنی حنی اگر در خانواده ای سابقه ای از این بیماری وجود نداشته باشد؛ ممکن است جهش ژنی جدید باعث بروز بیماری شود. توجه داشته باشید که این پدیده موجب می شود که برخلاف ضعف های عضلانی معمول، دیستروفی عضلانی ماهیتی پیش رونده داشته باشد.
- ارثی باشند: به طوری که ژن معیوب از والدین به کودک منتقل می شود. مانند دیستروفی دوشن و بکر که معمولاً وابسته به کروموزوم x هستند.
تفاوت دیستروفی با ضعف عضلانی ساده
اصولاً ضعف عضلانی ساده غیر پیشرونده است و نشانه های رایج تری مانند کم تحرکی، کمبود مواد مغذی، مشکلات عصبی موقتی، خستگی یا حتی کم خوابی دارد. دقت کنید که این نوع ضعف اغلب با استراحت ،ورزش، فیزیوتراپی، تغذیه مناسب یا درمان علت زمینه ای به خوبی برطرف می شود.
اما از دیگر سوی، دیستروفی عضلانی ازثی یا ژنتیکی است یا به صورت تدریجی پیشرفت می کند. این بیماری ساختار عضله را تحت تاثیر قرار می دهد و نه فقط قدرت آن را. نکته مهم دیگر این که، دیستروفی عضلانی بدون توانبخشی و مراقبت تخصصی می تواند عملکرد حرکتی فرد را به مرور کاهش دهد. پس واضح است که تشخیص صحیح و شروع سریع توانبخشی به ویژه کاردرمانی و فیزیوتراپی در مدیریت این بیماری اهمیت حیاتی دارند.
انواع دیستروفی عضلانی
تابحال این سوال برای شما پیش آمده که دیستروفی چیست؟ و مشخصاً دیستروفی عضلانی چیست و انواع آن کدام است؟ دیستروفی عضلانی یک گروه بزرگ از بیماری های ژنتیکی است که هرکدام الگوی ژنتیکی، سن بروز، سرعت پیشرفت و نواحی درگیر متفاوتی دارند. از میان انواع دیستروفی، چند نوع شیوع بیشتری داشته و اهمیت بالاتری در درمان و توانبخشی دارند. در ادامه به طور دقیق و کاربردی، مهم ترین انواع دیستروفی عضلانی را بررسی می کنیم.
دیستروفی دوشن (Duchenne Muscular Dystrophy)
شاید بپرسید، شدیدترین و شایع ترین نوع دیستروفی چیست؟ دیستروفی عضلانی دوشن در کودکان بسیار شایع است و معمولاً در پسران بروز می کند. علت اصلی این بیماری هم جهش در ژن دیستروفین روی کروموزوم x است. این ژن در استحکام و محافظت از سلول های عضلانی، نقش کلیدی دارد. در دوشن، تولید دیستروفین تقریباً به طور کامل متوقف می شود و همین هم باعث تخریب سریع در فیبرهای عضلانی می گردد.
علائم این بیماری معمولاً در بین ۲ تا ۵ سالگی ظاهر می شود؛ مانند:
- سختی در برخاستن از زمین (علامت گاور)
- راه رفتن اردکی
- تاخیر در مهارت های حرکتی
- افتادن های مکرر
متاسفانه با پیشرفت بیماری، عضلات پا، لگن و شانه ها ضعیف تر شده و کودک به مرور برای راه رفتن نیازمند کمک یا ویلچر می شود. در مراحل بعدی، عضلات تنفسی و قلب هم ممکن است درگیر شوند و نیاز به مراقبت های تخصصی هم افزایش می یابد.
در مراحل بعدی، کاردرمانی و فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی در کاهش کوتاهی عضلات، حفظ توان حرکتی، آموزش تنفس صحیح و مدیریت عملکرد روزانه خواهد داشت.
دیستروفی بکر (Becker Muscular Dystrophy)
اما دیستروفی بکر چیست؟ دیستروفی بکر از نظر ژنتیکی مانند دوشن است و از اختلال در ژن دیستروفین ناشی می شود. اما تفاوت اصلی این است که مقداری دیستروفین در بکر تولید می شود. همین نکته هم باعث می شود که بیماری با سرعت کمتر و شدت خفیف تر پیشرفت کند. علائم این بیماری معمولاً در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ظاهر می شوند، البته برخی بیماران، علائم را در کودکی نشان می دهند.
در این بیماری هم ضعف عضلانی در عضلات پا، لگن و شانه ها شایع ترین نشانه ها است و افراد ممکن است در هنگام دویدن، بالا رفتن از پله یا فعالیت های قدرتی، زود خسته شوند. پیشرفت بیماری آهسته است و بسیاری از افراد مبتلا می توانند تا سال ها راه بروند. با این حال، برخی موارد هم با مشکلات قلبی مانند کاردیومیوپاتی دیده می شوند که نیاز به پایش مداوم قلبی دارند.
کاردرمانی در این بیماران با تمرکز بر تقویت عملکردی، حفظ دانه حرکتی، آموزش فعالیت های روزمره و پیشگیری از تغییر شکل اندام ها هم برای این بیماران انجام می شود.
دیستروفی شانهایـصورتی (Facioscapulohumeral)
دیستروفی شانه ای – صورتی در بزرگسالان شایع است و معمولاً در سن نوجوانی تا اوایل جوانی بروز می کند. این نوع دیستروفی، عضلات صورت، شانه و بازو را درگیر کرده و الگوی ضعف آن بسیار مشخص است. فرد در FSHD، ممکن است توانایی بستن کامل چشم ها، سوت زدن، یا بالا بردن بازوها را به تدریج از دست بدهد. ضعف عضلات شانه ها موجب ایجاد حالت جناحی شدن کتف (بال زدن کتف هنگام حرکت) می شود.
همان طور که گفتیم، پیشرفت بیماری اغلب آهسته است و شدت آن در بین افراد متفاوت است. برخی علائم خفیف دارند و عملکردشان تقریباً طبیعی باقی می ماند، اما برخی دیگر ممکن است، نیازمند حمایت بیشتر باشند. خوب است بدانید، درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما کاردرمانی می تواند در بهبود عملکرد دست ها، حفظ توازن شانه ها، آموزش حرمات صحیح ،کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی بیمار تاثیر قابل توجهی داشته باشد.
دیستروفی لیمب گیردل (Limb-girdle)
تا اینجا متوجه شدیم که دیستروفی چیست؟ و چه تاثیری بر عملکرد فرد دارد. نوع دیگری از این بیماری، دیستروفی لیمب گیرْدل که گروه بزرگی از اختلالات ژنتیکی است، ده ها زیرگروه دارد که اغلب هم عضلات کمربند شانه ای و لگنی را درگیر می کند. این نوع ممکن است از کودکی تا بزرگسالی شروع شود و سرعت پیشرفت آن هم بسته به نوع ژنتیکی متغیر است.
افراد مبتلا به این بیماری، معمولاً ابتدا ضعف در بلند شدن از زمین، بالا رفتن از پله ها و بلند کردن اجسام را تجربه می کنند. سپس راه رفتن دشوارتر می شود و برخی هم در مراحل بعدی نیاز به کمک حرکتی دارند. برخی از انواع LGMD با مشکلات قلبی یا تنفسی همراه است و نیاز به بررسی های دوره ای دارند.
در مراکز کاردرمانی، تمرکز بر حفظ قدرت عملکردی، پیشگیری از کوتاهی و انقباض عضلات، آموزش استراتژی های جبرانی و حفظ استقلال در فعالیت های روزانه است.
دیستروفی میوتونیک
در میان انواع دیستروفی عضلانی، دیستروفی میوتونیک یکی از پیچیده ترین انواع است که هم عضلات و هم اندام های دیگر را درگیر می کند. ویژگی اصلی این بیماری میوتونی است که عضله پس از انقباض، دیرتر از حالت طبیعی شل می شود. علائم ممکن است در هر سنی بروز کنند و شامل موارد زیر می شوند:
- ضعف عضلات صورت و گردن
- مشکل در بازکردن مشت
- سستی عضلات پا
- علائم سیستمیک مانند خستگی شدید، اختلالات تنفسی، مشکلات قلبی، آب مروارید
- اختلالات هورمونی
این نوع بیماری هم معمولاً آهسته اما پیش رونده است و نیاز به تیم درمانی با چندین تخصص دارد. کاردرمانی در این بیماران اهمیت زیادی دارد و به بهبود مهارت های عملکردی، افزایش استقلال، مدیریت خستگی، استفاده از ابزار کمکی مناسب و همجنین تقویت ایمنی عضلات در فعالیت ها کمک می کند.
دیستروفی مادرزادی
دیستروفی مادرزادی از همان بدو تولد یا ماه های اول زندگی مشخص می شود و طیف گسترده ای از شدت را هم شامل می شود. برخی نوزادان دچار شلی شدید عضلات یا هیپوتونی، تاخیر حرکتی و مشکلات تنفسی هستند، این در حالی است که برخی دیگر، علائم خفیف تر دارند و به مرور ضعف آنان نمایان می شود.
این گروه از بیماری ها به دلیل نقص ژنتیکی در پروتئین هایی که برای رشد و عملکرد عضله ضروری اند ایجاد می شود. احتمال دارد مشکلات مفصلی، کجی ستون فقران، کوتاهی تاندون ها و مشکلات تنفسی هم همراه آن باشند. کاردرمانی از همان ماه های ابتدایی نقش مهمی در جلوگیری از دفورمیتی ها، بهبود مهارت های حرکتی، حمایت تنفی، تقویت کنترل گردنوو تنه و کمک به کسب مهارت های رشدی دارد. همان طور که می دانید؛ مداخله زودهنگام در این نوع بیماری تاثیر زیادی بر کیفیت زندگی کودک می گذارد.
نقش کاردرمانی در درمان دیستروفی عضلانی
آیا می دانید یکی از مهم ترین ارکان توان بخشی در انواع دیستروفی عضلانی چیست؟ در پاسخ باید بگوییم، چون این بیماری، پیشرونده است و هدف اصلی درمان هم کند کردن پیشرفت علائم و حفظ توانایی های موجود و در نهایت هم پیشگیری از عوارض ثانویه است. درنتیجه، کاردرمانی از بخش های مهم در توانبخشی این بیماری به شمار می آید.
خوب است بدانید، کاردرمانگران با استفاده از تکنیک های کششی، آموزش مهارت های عملکردی، ارائه تمرینات تخصصی و وسایل کمکی مناسب به بیماران کمک می کنند تا بیشترین حد استقلال و کیفیت را در زندگی خود حفظ کنند. در ادامه به صورت جزئی تر این موارد توضیح داده می شوند:
هدف از کاردرمانی در دیستروفی
همان طور که در بخش قبل اشاره کردیم، هدف اصلی کاردرمانی در بیماران دیستروفی، حفظ عملکرد است و نه درمانی قطعی. پس مهم ترین اهداف عبارتند از:
- بهبود کنترل حرکتی و هماهنگی عضلات
- کاهش سرعت پیشرفت ضعف عضلانی با ارائه فعالیت های هدفمند
- حفظ دامنه حرکتی مفاصل و جلوگیری از خشکی و کوتاهی عضلات
- پیشگیری از بدشکلی ها و حمایت صحیح از مفاصل و ستون فقرات
- آموزش روش های جبرانی (انجام کارها با انرژی کمتر)
- افزایش توانایی انجام فعالیت های روزانه مانند غذا خوردن، لباس پوشیدن، نوشتن و بازی کردن در کودکان
به این ترتیب، کاردرمانی می تواند به بیمار کند که با وجود پیشرفت بیماری بتواند بهترین سطح از عملکرد ممکن را تجربه کند.
فواید کاردرمانی در بهبود عملکرد عضلات و پیشگیری از دفورمیتیها
آیا می دانید مهم ترین مشکلات در دیستروفی عضلانی چیست؟ باید بگوییم؛ در این بیماری، کوتاهی و خشکی عضلات و تغییر شکل در اندام ها یا همان دفورمیتی، از مهم ترین مشکلات هستند که طبیعی است بر حرکت و کیفیت زندگی مبتلایان تاثیر می گذارند. هدف کاردرمانی با رویکردی تخصصی، کاهش این مشکلات به طور قابل توجه است. فواید اصلی هم شامل موارد زیر می شوند:
- پیشگیری از هرگونه دفورمیتی های شایع مانند کف پای صاف، انقباضات مفصلی و اسکولیوز
- کشش های هدفمند و منظم که از کوتاهی تاندون ها و عضلات جلوگیری می کند.
- آموزش الگوهای صحیح حرکتی برای کاهش فشار بر عضلاتی که ضعیف شده اند.
- تمرینات سبک و کنترل شده برای تقویت عضلات (بدون خستگی یا آسیب اضافی)
- استفاده از اسپلینت ها، بریس ها یا آتل های کمکی برای جلوگیری از تغییر شکل در مچ، زانو، لگن و ستون فقرات
نقش کاردرمانی در حفظ استقلال حرکتی و کاهش وابستگی بیمار
حفظ استقلال فردی بیمار تا بالاترین حد ممکن از مهم ترین اهداف خانواده ها و تیم درمان محسوب می شود. کاردرمانی در این بخش هم نقشی اساسی ایفاء می کند:
- به فرد آموزش داده می شود تا در انرژی خود صرفه جویی کرده و بدون خستگی زیاد، فعالیت های بیشتری انجام دهد.
- آموزش فعالیت های روزانه که شامل غذا خوردن، حمام کردن، لباس پوشیدن و استفاده از سرویس بهداشتی و سایر موارد می شود.
- آموزش های لازم برای استفاده از ابزارهای کمکی مانند واکر، ویلچر، صندلی حمام و حتی وسایل کمکی برای نوشتن و گرفتن اشیاء
- بهینه سازی محیط منزل برای سهولت حرکت مانند اضافه کردن دستگیره، میز مناسب یا رمپ.
در نهایت هم تمرین هایی برای تقویت اعتماد به نفس و مشارکت در فعالیت های اجتماعی و آموزشی که همه این مداخلات می تواند به فرد بیمار، امکان وابستگی کمتر را بدهد تا بتواند زندگی روزمره اش را تا حد ممکن مدیریت کند.
برنامه کاردرمانی اختصاصی برای هر نوع دیستروفی
موضوع مهم دیگری که در بیماران دیستروفی مورد توجه تیم کاردرمانی است، برنامه درمانی کاملاً اختصاصی و متناسب با نوع بیماری فرد است که طراحی می شود. مثلاً در بیماران دوشن، تمرکز بر حفظ دامنه حرکتی و سیستم تنفسی است اما در بیماران بکر، بهبود قدرت عملکردی لگن و اندام تحتانی، در فاسیوسکاپولوهومرال بر کنترل شانه و بازو و در لیمب گیردل بر تقویت ثبات تنه و تعادل است.
همچنین در دیستروفی میوتونیک هم مدیریت خستگی و بهبود عملکرد دست ها اهمیت ویژه دارد. در ادامه، هر بخش را به صورت جداگانه توضیح داده ایم:
کاردرمانی دیستروفی دوشن – تمرکز بر حفظ دامنه حرکتی و تنفس
در بیماران دیستروفی دوشن؛ شیوه کاردرمانی دیستروفی عضلانی چیست؟ همان طور که می دانید در این بیماران، کاردرمانی در کاهش کوتاهی ها، حمایت تنفسی و حفظ انعطاف پذیری نقش اساسی داشته و برنامه درمانی شامل موارد زیر است:
- تمرینات تنفس دیافراگمی و تمرینات تخصصی تنفسی برای تقویت عضلات تنفسی و بهبود ظرفیت ریه
- کشش های روزانه برای جلوگیری از کوتاهی عضلات همسترینگ و مفاصل لگن و تاندون آشیل
- آموزش های وضعیت دهی صحیح در هنگام خواب و نشستن برای پیشگیری از دفورمیتی های ستون فقرات
- استفاده از آتل های شبانه برای پیشگسری از انقباضات مفصلی
- آموزش درست استفاده از وسایل کمک آموزشی و استراتژی های صرفه جویی در انرژی
- تمرینات غیر فعال و فعال- کمکی (ROM) برای حفظ دامنه حرکتی
کاردرمانی دیستروفی بکر – تقویت عضلات لگن و اندام تحتانی
قبلاً گفته شد که بیماران مبتلا به دیستروفی بکر، معمولاً توانایی حرکتی خود را دیرتر از دست می دهند؛ بنابراین تمرکز کاردرمانی بر روی تقویت عملکردی است که شامل برنامه های زیر می شود:
- آموزش های صحیح برای دویدن، بالا رفتن از پله و انجام فعالیت های روزمره برای حفظ عملکرد
- تمرینات قدرتی سبک و کنترل شده برای لگن و عضلات اندام تحتانی
- پایش مداوم قلبی و تنفسی در هنگام فعالیت (برخی از بیماران بکر مشکلات قلبی دارند)
- تمرینات کششی ملایم برای جلوگیری از کوتاهی عضلات پشت پا و شنا یا حرکات کششی در آب
- تمرینات تعادلی و بهبود ثبات در راه رفتن
این تمرینات به فرد بیمار کمک می کند تا بتواند برای سال های طولانی، راه رفتن و فعالیت های روزمره خود را حفظ کند.
کاردرمانی دیستروفی فاسیوسکاپولوهومرال – بهبود کنترل شانه و بازو
در FSHD همان طور که می دانید، عضلات صورت، شانه و بازو درگیر می شوند و ضعف این تواحی می تواند بر روی فعالیت هایی مانند نوشتن، شانه کردن موها یا حتی برداشتن اشیاء تاثیر بگذارد. بنابراین، برنامه کاردرمانی این بیماران شامل موارد زیر است:
- تمرینات مهارت های ظریف برای دست ها
- تمرینات کششی برای عضلات گردن و شانه و کاهش درد
- تمرینات تقویت کننده و عملکردی برای عضلات شانه و کتف ها
- کار بر روی کتف از طریق آموزش حرکات تثبیت کننده
- ارزیابی نیاز به وسایل کمکی مانند بریس شانه یا وسایل کمکی برای فعالیت های روزانه
کلیه این فعالیت ها می تواند به فرد کمک کند تا بر حرکات شانه و بازو، کنترل بیشتری داشته و فعالیت هایش را با سهولت بیشتری انجام دهد.
کاردرمانی دیستروفی لیمب گیردل – تمرینات ثباتدهنده تنه و تعادل
در بیماران دیستروفی LGMDکه ضعف از لگن و شانه شروع می شود، تعادل فرد و راه رفتن او تحت تاثیر قرار می گیرد. پش تمرکز کاردرمانی بر بهبود ثبات تنه و افزایش توان عملکردی است. برنامه درمانی شامل موارد زیر می شود:
- آموزش استفاده ایمن از وسایل کمکی
- تمرینات تعادل ایستا و پویا برای جلوگیری از افتادن
- تمرینات core stability برای تقویت عضلات مرکزی بدن
- تمرینات قدرتی سبک برای عضلات لگن، باسن و شانه
- کار بر روی الگوهای صحیح راه رفتن و جابه جایی
هدف این برنامه درمانی، حفظ بیشترین حد استقلال حرکتی و جلوگیری از افتادن های مکرر بیمار است.
کاردرمانی دیستروفی میوتونیک
هدف از کاردرمانی برای بیماران میوتونیک در دیستروفی چیست؟ از آن جایی که چالش اصلی این بیماران، ضعف دست ها، مشکلات چشمی، تنفسی و حتی خستگی های شدید است، برنامه کاردرمانی شامل موارد زیر است:
- آموزش استفاده از وسایل کمکی برای بهبود عملکرد
- تمرینات تنفسیس و آموزش نشستن درست برای حمایت از سیستم تنفسی
- تکنیک های مدیریت خستگی و تمرینات بهبود مهارت های دست شامل رها کردن، گرفتن، نوشتن و هماهنگی
- تمرینات کششی برای کاهش میوتونی و سفتی عضلات
نکات کلیدی کاردرمانی بیماران دیستروفی در خانه
انجام فعالیت های پیشنهادی در کاردرمانی در خانه برای تکمیل جلسات درمانی، بسیار مهم است. چند مهم و کلیدی مهم عبارتند از:
- حفظ فضای امن برای راه رفتن و جابجایی کودک یا بیمار
- جلوگیری از فعالیت های سنگین و خسته کننده
- نظارت کامل بر تنفس و خستگی در طول فعالیت ها
- انجام کشش های ر.زانه طبق برنامه متخصص
- توجه به وضعیت بندن در نشستن و خوابیدن
تمرینات پیشنهادی خانگی زیر نظر کاردرمانگر
تمرینات پیشنهادی حتماً باید تحت نظارت متخصص انجام شوند:
- تمرینات مهارت های دستی مانند فشار دادن توپ اسفنجی
- تمرینات تعادلی ساده در کنار دیوار یا نرده
- تمرینات تنفسی ساده
- تمریناتی سبک برای تقویت عضلات مرکزی و کشش عضلات پشت پا، ران و لگن
استفاده از وسایل کمکی (بریس، واکر و…)
این وسایل نقش مهمی در جلوگیری از دفورمیتی ها و پشتیبانی از حرکت دارند که بایستی توسط کاردرمانگر و پس از ارزیابی انتخاب شوند، ازقبیل:
- ویلچر برای مراحل پیشرفته تر
- واکر یا عصا برای کاهش فشار روی پاها
- بریس مچ پا برای جلوگیری از کوتاهی آشیل
- بریس شانه در FSHD
اهمیت پیگیری مداوم جلسات کاردرمانی
از آن جایی که قطع جلسات کاردرمانی در دیستروفی می تواند به کاهش توان عضلات، سریع تر شدن کوتاهی ها و افزایش وابستگی منجر شود، پیگیری های منظم می تواند باعث:
- به روزرسانی برنامه درمانی
- ارزیابی پیشرفت یا تغییر وضعیت بیمار
- جلوگیری از مشکلات ثانویه و تقویت انگیزه بیمار و خانواده شده و نقش مهمی در حفظ کیفیت زندگی دارد.
خدمات کلینیک همراه در شرق تهران
کلینیک همراه با برخورداری از کاردرمانگران متخصص و تجهیزات استاندارد؛ یکی از مراکز فعال توانبخشی و کاردرمانی کودکان و بزرگسالان در شرق تهران است که خدمات ویژه ای به بیماران مبتلا به دیستروفی عضلانی ارائه می دهد. این خدمات شامل:
- ارزیابی های دقیق
- طراحی برنامه درمانی اختصاصی
- جلسات کاردرمانی منظم
- ارائه راهنمایی های خانگی برای تقویت روند درمان
در ادامه، هر بخش را به صورت خلاصه توضیح می دهیم:
کاردرمانی تخصصی دیستروفی عضلانی در خیابان دماوند
وظایف یک کاردرمانگر دیستروفی چیست؟ کاردرمانگر تخصصی در مرکز خیابان دماوند، می تواند به طرق مختلف به بیماران کمک کند. آن ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- همکاری با تیم مراقبت های بهداشتی برای اجرای برنامه های خاص برای ناتوانی های بیمار
- فعالیت هایی را پیشنهاد می دهد که می تواند عضلات ضعیف شده را برای حفظ استقلال تقویت کند.
- اصلاحاتی را برای دسترسی آسان و ایمن در خانه، مدرسه یا محل کار، به ویژه هنگام استفاده از ویلچر یا واکر اجرا می کند.
- راه هایی را پیشنهاد می دهد که فعالیت های روزمره زندگی مانند غذا خوردن، لباس پوشیدن، استحمام، خرید و انجام کارهای خانه توسط بیمار به تنهایی انجام شود. در کاردرمانی دیستروفی در شرق تهران این موارد توصیه خواهند شد.
- تجهیزات مناسب برای کارهای خود مراقبتی مانند صندلی های معمولی، صندلی های دوش، تخت ها و تکیه گاه های متحرک بازو را توصیه می کند.
- آموزش استفاده از اسپلینگ بازو (آویز دست) یا وسایل ارتزی برای حمایت از ماهیچه های ضعیف مچ، بازو، مچ پا و شانه ها برای بهبود عملکرد بیمار.
- پیشنهاد دادن جهت استفاده از کرست یا بریس های بدنی برای تعادل بیشتر ستون فقرات راجع به اسکولیوز
- آموزش تکنیک های ذخیره انرژی (energy conservation) به گونه ای که حرکات بدن کارآمدتر باشد، که می تواند به کاهش خستگی کمک کند.
ارزیابی تخصصی، طراحی برنامه درمانی و جلسات پیگیری
در این کلینیک ابتدا ارزیابی های کامل عضلات، دامنه حرکتی، تنفس، مهارت های عملکردی و نیازهای فردی به طور کامل انجام می شود. سپس بر اساس این ارزیابی، برنامه درمانی اختصاصی برای بیمار تهیه می شود که شامل تمرینات کلینیکی، برنامه خانگی و وسایل کمکی مورد نیاز است.
اما روند پیگیری بیماری دیستروفی چیست؟ توجه داشته باشید که جلسات پیگیری به صورت منظم برگزار می شود تا پیشرفت بیمار بررسی شده، تمرینات به روزرسانی و عوارض احتمالی هم به موقع کنترل شود.
نحوه نوبتگیری و تماس با کلینیک
برای دریافت نوبت کاردرمانی یا مشاوره تخصصی، بیماران می توانند به راحتی از طریق تماس تلفنی با مجموعه، واتساپ یا مراجعه حضوری به کلینیک همراه در خیابان دماوند اقدام کنند. تیم پذیرش کلینیک به صورت کامل راهنمایی های لازم را ارائه می دهد و مناسب ترین زمان را برای شروع جلسات تعیین می کند.
سوالات متداول درباره کاردرمانی دیستروفی عضلانی
آیا کاردرمانی می تواند روند پیشرفت بیماری را کند کند؟
بله. کاردرمانی با حفظ دامنه حرکتی، پیشگیری از کوتاهی عضلات و بهبود عملکرد حرکتی قادر است سرعت بروز عوارض را کاهش دهد و کیفیت زندگی بیمار را بالا ببرد؛ هرچند بیماری را درمان نمی کند.
جلسات کاردرمانی چند بار در هفته لازم است؟
معمولاً بین ۲ تا ۳ جلسه در هفته توصیه می شود، اما تعداد جلسات براساس سن بیمار، نوع دیستروفی و شدت علائم توسط کاردرمانگر مشخص می شود.
هزینه کاردرمانی دیستروفی در شرق تهران چقدر است؟
هزینه بسته به نوع خدمات، مدت زمان جلسات و کلینیک متفاوت است. معمولاً قیمت ها به صورت جلسهای و پس از ارزیابی اولیه اعلام می شوند. برای اطلاع دقیق، بهتر است با کلینیک همراه در خیابان دماوند تماس بگیرید.
