آپراکسی حرکتی اندام به نوعی از اختلال عصبی گفته می شود که فرد را برای برنامه ریزی و انجام حرکات ارادی و دقیق با اندام های دیگر تحت تاثیر قرار می دهد. این در حالی است که فرد به طور طبیعی از قدرت عضلانی، هماهنگی و درک طبیعی برخوردار است. پس این مشکل از ضعف عضلات یا فلج عضلات نشات نمی گیرد.

این مشکل به دلیل آسیب به قشر پیشانی یا نواحی ارتباطی مغز رخ می دهد که مسئول برنامه ریزی و اجرای حرکات فرد هستند. این آسیب ها می توانند در اثر سکته مغزی، تومور مغزی، ضربه مغزی یا حتی بیماری های عصبی مانند پارکینسون و آلزایمر ایجاد شده باشند. درنتیجه انجام حرکاتی آشنا از قبیل بستن دکمه لباس، استفاده از قاشق و استفاده از دست ها و پاها در این افراد دچار اختلال می شوند.

در این مطلب، در مورد این اختلال بیشتر توضیح می دهیم؛ به علائم، نحوه تشخیص و اهمیت نقش کاردرمانی در آپراکسی در مرکز توانبخشی همراه در خیابان دماوند تهران می پردازیم. پس با ما همراه باشید.

آپراکسی حرکتی

انواع آپراکسی حرکتی

ابتدا به این سوال می پردازیم که آپراکسی چیست؟ این اختلال عصبی می تواند بر روی حرکات آموخته شده، تاثیر بگذارد. با وجود این که فرد توانایی جسمانی دارد و تمایل به انجام حرکات دارد اما قادر به این کار نیست. این بیماری بر روی حرکات مختلف بدن تاثیر می گذارد؛ از حرکات دست و انگشتان گرفته تا حرکات پیچیده تر مانند حرکت چشم و صحبت کردن.

پس متوجه شدیم که آپراکسی حرکتی می تواند بر روند زندگی روزمره تاثیر منفی بگذارد. چرا که برای انجام حرکات دقیق و هدفمند نیاز به برنامه ریزی درست در مغز داریم. آپراکسی اندام به چندین نوع مختلف تقسیم می شود که هرکدام از آن ها بر قابلیت های حرکتی و ارتباطی افراد تاثیرات ویژه ای می گذارند. در ادامه به انواع آپراکسی حرکتی که اندکی با هم متفاوت هستند، اشاره می کنیم:

آپراکسی حرکتی اندام

افراد مبتلا به آپراکسی حرکتی اندام (limb-kinetic) قادر نیستند که از انگشت، بازو یا پای خود برای انجام حرکات هماهنگ و دقیق استفاده کنند. این افراد اگرچه ممکن است طرز استفاده از ابزاری مانند پیچ گوشتی را بدانند و حتی در گذشته از آن استفاده هم کرده باشند؛ اما در حال حاضر قادر به انجام دادن همان حرکت نیستند.

آپراکسی حرکتی – فکری (Ideomotor)

افرادی که به این اختلال مبتلا می شوند ،توانایی اجرای دستورات کلامی برای تقلید یا کپی کردن حرکات دیگران را ندارند. این افراد قادر به پیروی از پیشنهاداتی برای انجام حرکات نیستند.

آپراکسی حرکتی مفهومی

آپراکسی مفهومی، بسیار به آپراکسی حرکتی-فکری شباهت دارد. افراد مبتلا به این اختلال قادر نیستند کارهایی که بیشتر از یک مرحله را شامل می شود انجام دهند.

آپراکسی اندیشه ای

افرادی که به آپراکسی اندیشه ای مبتلا هستند فبرای برنامه ریزی یک حرکت خاص مشکل نیستند. این افراد برای انجام دادن حرکاتی مانند حمام کردن، لباس پوشیدن و بستن دکمه ها مشکل داشته و نیاز به کمک دارند.

آپراکسی صورت – دهان

آپراکسی بوکوفاشیال یا آپراکسی دهان – صورت هم موجب می شود تا فرد نتواند حرکات صورت یا لب ها را کنترل کرده و به فرمان خود دربیاورد.

آپراکسی حرکتی کلامی

افرادی که به آپراکسی گفتاری مبتلا هستند، برای گفتار، تولید صدا و درک ریتم گفتار مشکل دارند. در آپراکسی کلامی یا دهانی، انجام حرکات مورد نیاز برای گفتار، برای فرد بسیار سخت و چالش برانگیز است.

آپراکسی حرکتی – چشمی

در آپراکسی حرکتی-چشمی، فرد مبتلا برای انجام حرکات چشم با فرمان مشکل دارد. به این ترتیب چشم ها تحت تاثیر این بیماری قرار می گیرند.

آپراکسی حرکتی ساختاری

در آپراکسی ساختاری، فرد قادر به ساخت نمودارهای ساده، کپی یا ترسیم آن ها نیست.

پس متوجه شدیم آپراکسی حرکتی می تواند بر روند زندگی معمولی و روزمره، گفتار و حتی توانایی انجام کارهای ساده فرد تاثیر بگذارد. به این ترتیب، تشخیص زودهنگام و درمان فرد توسط متخصص مغز و اعصاب و همچنین مراجعه به مرکز کاردرمانی شرق تهران در بهبود مهارت های حرکتی بسیار موثر خواهند بود.

آپراکسی حرکتی

علائم داشتن آپراکسی حرکتی

علائم ابتلاء به آپراکسی حرکتی اندام می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • مشکل در تقلید از حرکات دیگران
  • مشکلاتی در انجام حرکاتی هماهنگ با دست ها و پاها از قبیل راه رفتن، گرتن توپ، دویدن
  • مشکل در انجام حرکات دقیق با دست ها از قبیل بستن دکمه ها، نوشتن یا استفاده از ابزارها
  • اختلال در انجام حرکات سریع و در عین حال متوالی از قبیل تایپ کردن یا نواختن آلات موسیقی

نکته مهم این که، این علائم می توانند از خفیف تا شدید و یک اندام خاص ( مثلاً در دست یا پا) یا حتی کل بدن را تحت تاثیر قرار بدهند. این افراد برای کنترل و هماهنگی حرکات مشکل داشته و انجام حتی کارهای ساده برایشان دشوار است. همچنین این افراد ممکن است آسیب مغزی داشته باشند. درنتیجه بررسی اختلالات گفتار و زبان و آفازی در آن ها ضرورت دارد.

نحوه تشخیص اختلال آپراکسی حرکتی

نحوه تشخیص و البته تشخیص زودهنگام می تواند در روند بهبود و پیشگیری از علائم شدیدتر بسیار تاثیرگذار است. برای این کار، پزشک سابقه بیماری و پزشکی فرد را به طور کامل بررسی می کند. وی تمام علائم و احتمالات را برای فرد بیمار در نظر می گیرد. همچنین هر علت زمینه ای را هم شناسایی می کند. به این ترتیب است که پزشک به دنبال رد بیماری های مشابهی مانند آفازی، دیس پراکسی یا ضعف حرکتی بوده و همه احتمالات را لحاظ می کند. آزمایشات مختلفی که پزشک ممکن است برای ارزیابی انجام دهد عبارتند از:

  • نحوه مشارکت و عملکرد فرد در فعالیت های ویژه
  • ارتباطات کلامی و غیر کلامی
  • هماهنگی
  • توانایی در شنیدن و گوش دادن

البته آزمایش ها می تواند شامل تست های بدنی برای اندازه گیری مهارت های حرکتی و هماهنگی و حتی آزمون های زبانی برای بررسی توانایی در درک دستورات باشد. سپس این کاردرمانگران هستند که برنامه های جامع و ویژه هر فرد را طراحی و اجرایی می کنند.

آپراکسی حرکتی

نقش کاردرمانی در این اختلال

اگر به هر دلیلی افراد به آپراکسی حرکتی مبتلا شده باشند، بایستی هرچه زودتر تحت درمان قرار بگیرند. توجه داشته باشید که کاردرمانی می تواند به بهبود علائم کمک کند. در جلسات کاردرمانی، درمانگر روش های درمانی زیر را پیگیری می کند:

  • کار کردن بر روی ریتم های گفتاری با استفاده از بشکن زدن یا مترونوم
  • یادگیری استفاده از قلم و کاغذ یا کامپیوتر برای بیان خود
  • ایجاد صداها با تکرار و تمرین حرکات ساده

در روند درمان برای بیماران مبتلا به آپراکسی حرکتی، علاوه بر جلسات کاردرمانی، جلسات تک نفره با گفتاردرمانگر در مرکز گفتاردرمانی خیابان دماوند هم ترتیب داده می شود. در این جلسات از تکنیک های مختلف مانند یادیگری نحوه حرکت دادن عضلات دهان، یادگیری زبان اشره و استفاده از حواس مختلف برای کمک به گفتار استفاده می کنند.

بدون تردید، خدمات کاردرمانی و توانبخشی نقش مهمی در بهبود حرکات بیمار مبتلا به آپراکسی حرکتی ایفاء می کنند. به یاد داشته باشید، تمرینات مداوم و استفاده از ابزارهای کمکی برای بهبود عملکرد روزانه فرد بیمار ضرورت دارند.

مرکز کاردرمانی همراه در خیابان دماوند تهران

همان طور که قبلاً یادآور شدیم، آپراکسی حرکتی و گفتاری بر زندگی روزمره فرد می تواند تاثیر بگذارد. پس نیاز به درمان تخصصی و مداوم ضرورت دارد. مرکز کاردرمانی همراه در شرق تهران به افرادی که دارای این مشکلات هستند کمک می کند تا مهارت های حرکتی و گفتاری خود را بهبود بخشند.

در این مرکز، ارزیابی ها توسط متخصصان و کاردرمانگران باتجربه و آموزش دیده انجام می شود. همچنین ارائه تمرینات تخصصی با توجه به نیاز و شدت بیماری هر فرد برنامه ریزی می گردند. این کلینیک مجهز به تجهیزات توانبخشی پیشرفته است که روند درمان را تسریع می کنند. خیابان دماوند در شرق تهران، یکی از مناطق قابل دسترس با موقعیت مناسب در تهران است. پس با مراجعه به مرکز کاردرمانی تخصصی شرق تهران، روند بهبودی بیماری خود یا عزیزانتان را ساده تر می کنید.

آپراکسی حرکتی

نتیجه گیری

در این مقاله به اهمیت و نقش کاردرمانی برای بهبود مهارت های حرکتی اندام پرداخته شد. درنتیجه ملاحظه می کنید که چشم انداز افراد مبتلا به آپراکسی حرکتی با توجه به شرایط هر یک از آن ها متفاوت خواهد بود. اگر فردی با اختلال عصبی یا به دلیل سکته مغزی به آپراکسی مبتلا شده باشد، درمان به موقع می تواند به کاهش یا حتی برطرف شدن علائم آپراکسی کمک کند. این بیماران اگر به درستی حمایت شوند، می توانند مدیریت بیماری خود را به درستی فراگیرند.

۱ دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *