کاردرمانی نورولوژی شامل توان بخشی عصبی، تحت نظارت و پیگیری یک متخصص کاردرمانی بیماری های عصبی است. این مراقبت در جهت رسیدن به حمایت کامل و تسهیل فرد برای استقلال هر چه بیشتر در زندگی روزمره اش است. شاید برای برخی ها تمرکز بر بهبود عملکردهای شناختی مختل شده مانند برنامه ریزی یا حافظه مهم باشد. در حالی که برای دیگران ممکن است تمرکز بیشتر بر رفع موانع فیزیکی استقلال از طریق تمرینات یا تجهیزات کمکی مورد توجه واقع شود. در هر صورت متخصصان کاردرمانی برای درمان بیماری های عصبی در جهت بر طرف کردن هرنوع مشکل ناشی از اختلالات نورولوژی با مراجعین همکاری می کنند. مداخلات کاردرمانی در کلینیک توانبخشی همراه در شرق تهران همیشه هدف محور بوده و بر حداکثرسازی و توانمندسازی استقلال فرد متمرکز است.
بیماران نورولوژیک چه شاخصه ای دارند؟
بیماران نورولوژی (عصبی) شاخصه ها، ویژگی ها و علائمی دارند که نشان می دهد مشکلات در سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) یا سیستم عصبی محیطی (اعصاب محیطی و ماهیچه ها) رخ داده است. این علائم و شاخص ها می توانند بسته به نوع بیماری نورولوژیکی متفاوت باشند. در ادامه به برخی از مهم ترین آن ها می پردازیم:
علائم حرکتی
- حرکاتی غیرارادی مانند میوکلونوس و دیستونی
- عدم تعادل و مشکلات هماهنگی یا آتاکسی
- ضعف عضلانی یا فلج
- سفتی یا اسپاسم عضلانی
- ترمور یا لرزش
علائم حسی
درد عصبی، احساس سوزش و مور مور شدن، بی حسی یا کاهش حس
علائم روانی و شناختی
مشکلاتی در حافظه و توجه از قبیل آلزایمر و دمانس، توهم و هذیان، اختلال در گفتار ، از قبیل دیس آرتزی، آفازی یا زبان پریشی، افسردگی، اضطراب ،تحریک پذیری
علائم شنوایی و چشمی
افتادگی پلک، وزوز گوش یا کاهش شنوایی و دوبینی یا تاری دید
سایر علائم
اختلال در عملکرد روده و مثانه، مشکلات تعریق و تغییر در فشار خون، خستگی مفرط، تشنج و صرع، سردردهای مزمن و شدید
عوامل ایجاد بیماری نورولوژیک
علل و عوامل برخی اختلالات مانند بیماری های نورولوژیک بسیار متنوع هستند. اگرچه مغز و نخاع با غشاهای متعددی احاطه شده اند، ممکن است به آن ها فشار یا نیرویی وارد شود. تحت تاثیر این فشارها احتمال دارد، عصب های محیطی در عمق پوست آسیب ببینند. اختلالات نورولوژیکی ممکن است در اثر یک اختلال کوچک در مسیر ساختاری نورون ایجاد شده باشند. درنتیجه، تشخیص و راه های درمان از قبیل گفتار درمانی و کاردرمانی نورولوژی می توانند در مسیر بهبود افراد مبتلا ،بسیار کمک کننده باشند. دلایلی که منجر به بروز بیماری های نورولوژیکی می شوند عبارتند از:
- علائم عاطفی و نورولوژیک
- آسیب دیدگی های فیزیکی
- عوامل مرتبط با سبک زندگی
- عوامل مرتبط با تغذیه
- تاثیرات محیطی
- عوامل ژنتیکی
- عفونت ها
علائم فیزیکی بیماری های نورولوژیک
بسیاری در وهله اول به دنبال علائم فیزیکی این اختلالات هستند، اما باید در مورد علائم عاطفی هم آگاهی لازم را داشت. برای نمونه، ممکن است فردی دچار نوسانات خلقی شده یا به طور ناگهانی تغییر حال می دهد. حتی افراد مبتلا به بیماری های نورولوژیکی احتمال دارد احساس توهم یا افسردگی هم داشته باشند. علائم ممکن است نشان دهنده ابتلا به بیماری ها یا مشکلات دیگری نیز باشند. برخی از علائم فیزیکی ابتلا به بیماری های نورولوژیک که در کاردرمانی نورولوژی مورد ارزیابی قرار می گیرند، عبارتند از:
- ضعف در توانایی های شناختی
- ناتوانی در خواندن و نوشتن
- درد بدون دلیل
- فلج موضعی یا کلی
- فقدان احساس موضعی یا کلی
- تشنج
- ضعف عضلانی
- کاهش هوشیاری
روش های درمان بیماران نورولوژیک
اقدامات درمانی برای اختلالات نورولوژیکی به نوع اختلال، علامت و نشانه های های بستگی دارد.برای عده ای ممکن است حضور یک تیم متخصص که شامل متخصص مغز و اعصاب، روان پزشک یا متخصص سلامت روانی، متخصص گفتار درمانی در مرکز گفتار درمانی خیابان دماوند، متخصص کاردرمانی و متخصص درمان های شغلی هم نیاز باشد. بسته به نیاز، روش های درمانی می توانند شامل موارد زیر باشند:
۱. درمان های فیزیکی و شغلی در کاردرمانی نورولوژی
کاردرمانی نورولوژی و کار کردن با متخصصان درمان های شغلی می توانند علائم فیزیکی حرکتی را بهبود بدهند و از عوارض بعدی پیشگیری می کنند. به عنوان مثال اگر فردی به فلج یا ناتوانی های حرکتی مبتلا شوده باشد، احتمال دارد دست ها یا پاها به دلیل گرفتگی ها یا ضعف های عضلانی تحت تاثیر قرار گیرند. به این ترتیب، تمرینات تدریجیمی توانند توانایی های عملکردی فرد را افزایش دهند.
۲. گفتار درمانی
اگر علائم موجب شود که اختلال تکلم یا بلع بروز کند، فردی بایستی اط متخصص گفتاردرمانی کمک بگیرد.
۳. تکنیک هایی برای کاهش استرس
روش هایی که استرس را کاهش می دهند از قبیل تمرینات تنفسی، فعالیت های فیزیکی، ورزش درمانی، شل کردن پیش رونده عضلات، بسیار مفید هستند. همچنین گوش دادن به موسیقی، صحبت کردن با فرد دیگر یا تغییر مسیرهای عمدی در هنگام پیاده روی هم بسیار موثر هستند.
۴. درمان های رفتار شناختی (CBT)
روان درمانی سی بی تی به فرد بیمار کمک می کند تا از افکار منفی یا نادرست خود آگاهی پیدا کند. این کار موجب می شود تا فرد بتواند وضعیت خود را واضح تر شناخته و به صورت موثرتری به آن ها واکنش نشان دهد. CBT به آموزش چگونگی مدیریت بهتر استرس در موقعیت های مختلف هم می پردازد. همچنین این روش در افرادی که علائم تشنج ناشی از صرع ندارند بسیار مفید خواهد بود. انواع دیگر روان درمانی و همچنین طب سوزنی در درمان بیماری های نورولوژیکی مانند سندروم تونل کارپال، سر درد، پارکینسون و نورالوژی تریگمینال کاربرد وسیعی دارند.
بیماری هایی مانند افسردگی، اضطراب یا مشکلات و بیماری های دیگر روانی ،ممکن است به تشدید علائم اختلالات نورولوژیکی کمک کنند. درمان این بیماری با استفاده از کاردرمانی نورولوژی می توانند به فرآیند بهبود فرد کمک کنند.
تاثیر کاردرمانی بر بیماری های نورولوژیک
هدف کاردرمانی خیابان دماوند تهران ارائه برنامه های توانبخشی مرتبط، به موقع و هدفمند به مراجعان در کلینیک یا خانه های خود است. رویکرد مشارکتی کاردرمانگران با مراجعه کننده در کلینیک شامل همکاری با سایر متخصصان (پزشکان متخصص، فیزیوتراپیست و …) اعضای خانواده و مراقبین است. این امر به جهت اطمینان از تمرکز توانبخشی بر پیشرفت های عملی و تمرینی است. هدف کاردرمانی نورولوژی در بیماری های عصبی این است که به بیماران و خانواده های آن ها تا حد امکان در جهت رفاه زندگی شخصی و حل مشکلات کمک کنند.
انواع اختلالات عصبی در کاردرمانی نورولوژی
افراد مبتلا به بیماری/آسیب عصبی که نیاز به مداخله ماهرانه کاردرمانی برای بازیابی تحرک و سلامتی دارند، می توانند از خدمات توانبخشی سرپایی استفاده کنند. کاردرمانگران متخصص در درمان بیماری های عصبی در کلینیک توانبخشی کودکان و بزرگسالان همراه خیابان دماوند، می توانند برنامه درمانی فردی را برای برآوردن اهداف بیمار تنظیم و اجرا کنند. درمانگران کودکان و بزرگسالان را با طیف گسترده ای از شرایط درمان می کنند، از جمله:
- آسیب تروماتیک مغز
- آسیب نخاعی
- سکته مغزی
- مالتیپل اسکلروزیس (MS)
- قطع عضو
- بیماری پارکینسون
- دیستروفی عضلانی
- فلج مغزی
- گیلن باره
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)
- اختلال تعادل
- تاخیر رشدی
- تورتیکولی
- سایر شرایط پزشکی مرتبط با اختلالات عصبی
هدف خدمات کاردرمانی نورولوژی
هدف از کاردرمانی سرپایی این است که فرد بتواند فعالیت های روزانه خود را در محل کار، خانه، مدرسه و اجتماع حتی الامکان مستقل انجام دهد. متخصص کاردرمانی پس از ارزیابی کامل که شامل ارزیابی عملکرد فیزیکی و مهارت های شناختی و زندگی روزمره است، یک برنامه درمانی می چیند. این برنامه به بازگرداندن حداکثر توانایی عملکردی مراجع اختصاص دارد. درمانگر به صورت جداگانه با مراجع کار می کند و پیشرفت او را از نزدیک زیر نظر دارد. لذا، برنامه درمانی را در صورت لزوم نیز تغییر می دهد. کاردرمانی نورولوژی در شرق تهران دامنه وسیعی از خدمات را ارائه می دهد و ممکن است شامل هر یک از موارد زیر باشد:
- کنترل حرکتی اندام فوقانی
- کنترل حرکتی اندام تحتانی
- توان بخشی شناختی
- مدالیته های درمانی
- توصیه هایی برای تجهیزات تطبیقی و کمکی
- درمان بیماری پارکینسون با تمرکزبر روی مهارت های حرکتی و بهبودی کندی حرکت
- ارتعاش درمانی
- آموزش تکنیک های ذخیره انرژی (energy conservation)
- تحریک الکتریکی عملکردی (FES)
- پیشنهادات استفاده از تجهیزات کمکی
- استفاده از اسپلینت/آتل مناسب با نیاز های مراجع
- ارائه پیشنهاد برای انتخاب مناسب ترین ویلچر برای هر مراجع و آموزش کار با آن
نکته پایانی
کاردرمانگران کلینیک کاردرمانی خیابان دماوند تهران معتقدند وظیفه آن ها این است که مراجعان را به مهارت های مورد نیاز برای مستقل شدن در زندگی روزمره خود برسانند. آن ها از لحظه اولین ملاقات به شما مشاوره می دهند. هر نوع پرسش توانبخشی عصبی توسط متخصصان کاردرمانی مرکز پاسخ داده می شود. و مراجع را برای مراحل بعدی جلسات درمانی آگاه می کند.
مداخلات کاردرمانی بیماری های عصبی ممکن است شامل کار بر روی عملکرد فیزیکی و قدرت عضلات ضعیف با دامنه حرکتی کم باشد. یا می تواند در ارتباط با پرداختن به مسائل مربوط به شناخت مانند حافظه و تفکر فرد باشد. هم چنین می تواند شامل کار جهت کاهش موانع فیزیکی استقلال فرد با آموزش ها یا تجهیزات ویژه باشد. هدف درمان، نیازها و توانایی های هر مراجع منحصر به فرد است که این امر در کاردرمانی نورولوژی در شرق تهران مورد توجه قرار می گیرد.
بدون دیدگاه